Styl Memphis Group – od rewolucji do odrodzenia

Trendy w designie zmieniają się dynamicznie, ale często powracają w nowych odsłonach. To, co kiedyś było uważane za nieprawdopodobne, może ponownie zdobyć popularność. Zamiast ignorować sygnały o odrodzeniu się szokujących trendów, warto z zaciekawieniem obserwować ich ewolucję. Na przykład styl Memphis, który nieśmiało odradzał się w projektowaniu wnętrz na początku 2020 roku, dziś skradł serca wszystkim wielbicielom niebanalnych rozwiązań. Zatem, przypomnijmy historię tego stylu i przyjrzyjmy się projektom, które czerpią inspiracje od włoskiej grupy designerów Memphis.

Jak to się zaczęło?

Ettore Sottsass w 1980 roku w Mediolanie zorganizował spotkanie projektantów i architektów, mające na celu zrewolucjonizowanie ówczesnej myśli projektowej. Twórcy byli zmęczeni, panującymi od trzech dekad, tendencjami związanymi z modernizmem i minimalizmem, opartymi na czystych formach, prostych liniach, ograniczonej palecie barwnej i braku ozdób. Członkowie spotkania uważali, że architektura i wzornictwo użytkowe pozbawione są humoru, charakteru oraz indywidualizmu. Podczas pierwszej burzy mózgów, miała miejsce inicjacja procesu twórczego, która zapoczątkowała nowy styl, całkowicie sprzeciwiający się dominującej estetyce. Tłem dla ożywionej dyskusji, był wielokrotnie odtwarzany utwór Boba Dylana, „Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again”. Właśnie tytuł tej piosenki był kanwą do nazwania grupy Memphis. Rok później, artyści zadebiutowali podczas targów Salone del Mobile. Charakterystyczna estetyka pełna niezwykłych form, kolorów i wzorów, przyciągnęła uwagę publiczności, natomiast została komercyjnie odrzucona. Jednak grupie udało się zyskać bardzo istotnych fanów, takich jak Karl Lagerfeld czy David Bowie, co wpłynęło na wzrost ich popularności w późniejszym czasie.

Kandydaci na kolor roku 2023 – przewidujemy trendy barwne

Memphis Group – design przeciwko „dobremu gustowi”

Sottsass skierował uwagę grupy na rozwiązania radykalne, zabawne, a nawet oburzające, które uderzały w zrównoważoną estetykę minimalizmu, posiadającego etykietę „bycia gustownym”

Twórcy związani z Memphis Group, inspirowali się estetyką Art Deco, Pop Artu oraz Kiczem lat. 50., nazywanym również „sztuką szczęścia”. Projektanci stawali w silnej opozycji wobec tego, co ówcześnie i powszechnie było uznawane za „dobry design”.  Dzięki uwolnieniu się od radykalnych wytycznych, Memphis Group zniosła ograniczenia twórcze dyktowane przez przemysł. Jednocześnie wzornictwo i architektura, nabrały nowej ekspresji w postaci obłych kształtów, różnorodnych tekstur i materiałów oraz odważnych printów.

Nowy styl

Twórcy związani z Memphis Group, wykorzystywali tworzywa sztuczne i laminaty, co stanowiło formę sprzeciwu wobec powszechnego uwielbiania dla naturalnych materiałów. Całkowicie odrzucili również słynne „podążanie formy za funkcją”. To właśnie forma była w nowym wzornictwie najistotniejsza. Asymetryczne kształty, obłe formy, swobodna zabawa wzorami i nasycone, silnie kontrastujące ze sobą kolory, uderzały w podstawowe postulaty modernistów. Jednym z ulubionych materiałów Memphis Group było barwne lastryko. Pojawiało się nie tylko na podłogach i ścianach, ale także blatach stołów czy lampach. Tradycyjne podstawy mebli, zastąpiono walcami, kulami oraz stożkami.

Ettore Sottsass wymyślił wzór Squiggles nazywany również Bacterio, złożony z krótkich linii, zakręconych w nieregularny sposób. Stał się on najbardziej rozpoznawalnym printem stylu i był powszechnie wykorzystywany na tkaninach, ścianach i frontach meblowych.

 

Aranżacje, które sprawią, że pokochasz lastryko

Echa Memphis Group współcześnie

Styl Memphis stanowi fenomenem kulturowy lat 80., który zrewolucjonizował kreatywną i komercyjną logikę świata designu. Jego przedstawiciele obalili wszystkie istniejące uprzedzenia wokół idei wzornictwa użytkowego i architektury. Początkowo projekty członków kolektywu, porównywano do małżeństwa pod przymusem Bauhausu z Fisher-Pricem. Kompletnie odrzucane przez mainstream produkty, stały się popularne dopiero w latach 90. „Nowy styl” wywarł ogromny wpływ na modę, wzornictwo i architekturę, a jego pierwszy wielki come back mogliśmy zaobserwować około 2015 roku. Cykliczne powroty tendencji w designie i potrzeba zerwania z surową estetyką monochromatyzmu scandi czy minimalizmu, może zwiastować kolejny powrót stylu Memphis. Wskazuje na to coraz większa popularność lastryko, barwne aranżacje wnętrz czy odważne printy, pojawiające się w kolekcjach rożnych marek. Zapewne większość z nas nie wyobraża sobie życia we wnętrzach jak z kreskówki. Natomiast nawet jeden szalony element w stonowanym wnętrzu może wprowadzić faktor zabawy, który był głównym imperatywem twórczości artystów związanych ze stylem Memphis.

Podsumowanie:

Artykuł omawia fenomen stylu Memphis, który zrewolucjonizował świat designu w latach 80., przełamując estetykę modernizmu i minimalizmu. Po początkowej krytyce i komercyjnym odrzuceniu, styl zdobył międzynarodową popularność dzięki wsparciu znanych postaci. Obecnie, w kontekście rosnącej popularności lastryko i odważnych aranżacji, styl Memphis ponownie zyskuje na znaczeniu, co świadczy o jego trwałym wpływie i adaptacyjności w dynamicznie zmieniającym się świecie designu.