Memphis Group – czy styl pełen kolorów i wzorów powróci?

Trendy zmieniają się niezwykle dynamicznie, ale jednocześnie cyklicznie powracają . Okazuje się, że nawet najbardziej niewiarygodna moda, ma szansę powtórnie zawitać na salonach. Zamiast ignorować sygnały o odradzaniu się szokujących trenów, powinniśmy z zaciekawieniem obserwować ich rozwój. Artykuł, w którym zadajemy pytanie, czy styl Memphis powróci, powstał dwa lata temu – po tym czasie należy go nieco zrewidować i odświeżyć, gdyż come back Memphis stał się faktem. Przypomnijmy zatem historię stylu i przyjrzyjmy się realizacjom, dla których twórczość włoskiej grupy designerów, była nadrzędną inspiracją.

Jak to się zaczęło?

Ettore Sottsass, zorganizował w 1980 roku w Mediolanie, spotkanie designerów i architektów. Twórcy pragnęli wprowadzić innowacje do ówczesnej myśli projektowej. Byli zmęczeni panującymi od trzech dekad, tendencjami związanymi z modernizmem i minimalizmem, opartymi na czystych formach, prostych liniach, ograniczonej palecie barwnej i braku ozdób. Członkowie spotkania uważali, że architektura i wzornictwo użytkowe pozbawione są humoru, charakteru oraz indywidualizmu. Podczas pierwszej burzy mózgów, miała miejsce inicjacja procesu twórczego, która zapoczątkowała nowy styl, całkowicie sprzeciwiający się dominującej estetyce. Tłem dla ożywionej dyskusji, był wielokrotnie odtwarzany utwór Boba Dylana, „Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again”. Właśnie tytuł tej piosenki był kanwą do nazwania grupy Memphis. Rok później, artyści zadebiutowali podczas targów Salone del Mobile. Charakterystyczna estetyka pełna niezwykłych form, kolorów i wzorów, przyciągnęła uwagę publiczności, natomiast została komercyjnie odrzucona. Jednak grupie udało się zyskać bardzo istotnych fanów, takich jak Karl Lagerfeld czy David Bowie, co wpłynęło na wzrost ich popularności w późniejszym czasie.

Kandydaci na kolor roku 2023 – przewidujemy trendy barwne

Memphis Group – design przeciwko „dobremu gustowi”

Twórcy związani z Memphis Group, inspirowali się estetyką Art Deco, Pop Artu oraz Kiczem lat. 50., nazywanym również „sztuką szczęścia”. Projektanci stawali w silnej opozycji wobec tego, co ówcześnie i powszechnie było uznawane za „dobry design”. Sottsass skierował uwagę grupy na rozwiązania radykalne, zabawne, a nawet oburzające, które uderzały w zrównoważoną estetykę minimalizmu, posiadającego etykietę „bycia gustownym”. Dzięki uwolnieniu się od radykalnych wytycznych, Memphis Group zniosła ograniczenia twórcze dyktowane przez przemysł. Jednocześnie wzornictwo i architektura, nabrały nowej ekspresji w postaci obłych kształtów, różnorodnych tekstur i materiałów oraz odważnych printów. 

Nowy styl

Twórcy związani z Memphis Group, wykorzystywali tworzywa sztuczne i laminaty, co stanowiło formę sprzeciwu wobec powszechnego uwielbiania dla naturalnych materiałów. Całkowicie odrzucili również słynne „podążanie formy za funkcją”. To właśnie forma była w nowym wzornictwie najistotniejsza. Asymetryczne kształty, obłe formy, swobodna zabawa wzorami i nasycone, silnie kontrastujące ze sobą kolory, uderzały w podstawowe postulaty modernistów. Jednym z ulubionych materiałów Memphis Group było barwne lastryko. Pojawiało się nie tylko na podłogach i ścianach, ale także blatach stołów czy lampach. Tradycyjne podstawy mebli, zostały zastąpione przez walce, kule oraz stożki. Ettore Sottsass wymyślił wzór Squiggles nazywany również Bacterio, złożony z krótkich linii, zakręconych w nieregularny sposób. Stał się on najbardziej rozpoznawalnym printem stylu i był powszechnie wykorzystywany na tkaninach, ścianach i frontach meblowych.

 

Aranżacje, które sprawią, że pokochasz lastryko

Echa Memphis Group współcześnie

Styl Memphis stanowi fenomenem kulturowy lat 80., który zrewolucjonizował kreatywną i komercyjną logikę świata designu. Jego przedstawiciele obalili wszystkie istniejące uprzedzenia wokół idei wzornictwa użytkowego i architektury. Początkowo projekty członków kolektywu, porównywano do małżeństwa pod przymusem Bauhausu z Fisher-Pricem. Kompletnie odrzucane przez mainstream produkty, stały się popularne dopiero w latach 90. „Nowy styl” wywarł ogromny wpływ na modę, wzornictwo i architekturę, a jego pierwszy wielki come back mogliśmy zaobserwować około 2015 roku. Cykliczne powroty tendencji w designie i potrzeba zerwania z surową estetyką monochromatyzmu scandi czy minimalizmu, może zwiastować kolejny powrót stylu Memphis. Wskazuje na to coraz większa popularność lastryko, barwne aranżacje wnętrz czy odważne printy, pojawiające się w kolekcjach rożnych marek. Zapewne większość z nas nie wyobraża sobie życia we wnętrzach jak z kreskówki. Natomiast nawet jeden szalony element w stonowanym wnętrzu może wprowadzić faktor zabawy, który był głównym imperatywem twórczości artystów związanych ze stylem Memphis.