Układ funkcjonalny łazienki. Jak zaprojektować?

 

Jak zaprojektować łazienkę

Układ funkcjonalny to plan 2D pomieszczenia uwzględniający wszystkie stałe elementy; urządzenia oraz meble, z zachowaniem odpowiednich odległości dla komfortowego ich użytkowania. Dobrze przemyślany, starannie naszkicowany i uwzględniający możliwości techniczne pomieszczenia, będzie nie tylko podstawą sukcesu dobrze zaplanowanej łazienki, ale również stanie się dokumentem przydatnym przez cały czas trwania remontu. Stworzony plan będzie niezbędny przy okazji wyboru armatury i określenia jej optymalnych rozmiarów oraz będzie podstawą do wyliczenia potrzebnych ilości materiałów. Przyda się również przy okazji rozmów ze stolarzem bądź zakupu szafek.

 

To baza do dalszych rozmów z osobami, które zajmą się pracami wykończeniowymi. A na koniec posłużyć może jako element rozstrzygający spory przy odbiorze prac. Mając plan projektu czarno na białym, nikt nie będzie podważał wcześniejszych ustaleń, a ew. niezgodności w wykonaniu projektu, łatwo będzie wyłapać i domagać się poprawek. Z punktu widzenia architekta wnętrz, taka dokumentacja jest kluczowa. Wszystkim projektującym nawet niewielkie pomieszczenia polecamy przygotowanie choćby takiej minimalnej dokumentacji, która uspójni założenia projektowe oraz będzie podstawą dla wykonywanych prac.

Do etapu projektowania przechodzimy po prawidłowym zwymiarowaniu łazienki. Sam proces projektowania możemy przeprowadzić na kilka różnych sposobów – warto wybrać ten, który będzie dla nas po prostu najwygodniejszy, a dopiero finalny układ przenieść na kartkę lub do ogólnodostępnego planera. Ważne, aby ostateczny układ funkcjonalny był łatwo dostępny, np. w trakcie zakupów.

Odręczny rysunek na kartce w kratkę

 

Przyjmujemy, że każda kratka to np. 10 cm lub projektujemy w skali np. 1:20. W tym przypadku dobrze zaopatrzyć się w kalkę. Na kartce w kratkę wyrysowujemy pomieszczenie korzystając z ciemnego cienkopisu, a następnie kolejne warianty układu funkcjonalnego szkicujemy na kalce, którą przymocowujemy roboczo do kartki w kratkę spinaczami. Przy takim rzucie pomieszczenia należy pamiętać o zaznaczeniu na marginesie również informacji o oknie, skosach czy okienku wentylacyjnym.

 

Darmowe programy do projektowania łazienek

 

W Internecie znajdziecie dużo programów, które pozwolą na stworzenie projektu łazienki. Na pewno będą miały zawężone możliwości projektowe, ale można potraktować takie narzędzie jako ułatwienie przygotowania projektu.

 

Projektowanie w pomieszczeniu

Jeżeli to możliwe to układ funkcjonalny możemy realnie nanieść na pomieszczenie korzystając z taśmy malarskiej. Możemy w ten sposób zacząć projektowanie albo potraktować takie rozwiązanie jako moment finalnej akceptacji wybranego układu. Sprzęty i rozwiązania naniesione taśmą malarską na podłogę pozwolą nam zorientować się ile faktycznie miejsca dane rzeczy zajmują, a przede wszystkim ile tego miejsca pozostało domownikom, by w łazience móc się komfortowo poruszać.

 

Umiejscowienie miski ustępowej

Projektowanie łazienki najlepiej będzie zacząć od miski ustępowej. Może nie jest to najbardziej wdzięczny element i z pewnością nikt w swoich projektowych marzeniach nie rozpoczyna snucia wizji właśnie od sedesu, ale rozpoczynając projekt warto zacząć właśnie od niego. Jest to spowodowane faktem, że zazwyczaj to właśnie miska ustępowa jest elementem najmniej mobilnym, ze względu na fakt, że należy dostosować się do pionu z kanalizacją. Dla komfortu użytkowania warto zadbać o to, aby sedes znajdował się blisko pionu, a rura odprowadzająca nieczystości miała jak najmniej zakrętów. Dzięki temu zapewnimy lepszy przepływ i odprowadzanie nieczystości

Niestety rurę kanalizacyjną ciężko jest wkuć w ścianę, ponieważ jej średnica może wynosić nawet 16 cm. Także w sytuacji odsuwania umiejscowienia sedesu od pionu, należy się liczyć z tym, że pod ścianą będzie musiała znajdować się rura (którą oczywiście możemy estetycznie zabudować). Kolejną ważną kwestią jest to, że rura powinna mieć odpowiedni spadek. Nie zawsze odsuwając miskę od pionu mamy możliwość zachowania odpowiedniego spadku i to też determinuje jej ustawienie. W celu dokładnego potwierdzenia lokalizacji miski, jeśli odbiega od pionu o około metr, najlepiej umówić się z hydraulikiem na budowie, który wykona odkrywkę i oceni możliwości przesunięcia miski ustępowej.

Miski ustępowe mają różne długości i na ten aspekt również warto zwrócić uwagę przygotowując układ funkcjonalny, a później wybierając docelowy sprzęt. Standardowa długość miski to ok. 55 cm i szerokość 35 cm. Aby swobodnie korzystać z ubikacji dobrze pozostawić minimum 20 cm od ściany do rantu miski z boku oraz 70 cm z przodu. W przypadku niewielkich łazienek dobrze wiedzieć, że są na rynku miski nawet poniżej 50 cm długości. Jeśli łazienka jest wyjątkowo mała najlepiej sprawdzić indywidualnie w rzeczywistości jaka minimalna odległość zapewnia swobodne korzystanie z WC – tutaj może się przydać taśma malarska bądź pudełko, które fizycznie umiejscowimy w remontowanej przestrzeni.

W większych łazienkach i toaletach można również rozważyć montaż bidetu. Bidet, podobnie jak miska ustępowa, może być podwieszany na stelażu podtynkowym lub może stać na podłodze jak WC kompaktowe.

Jeżeli nie mamy miejsca na oddzielny bidet, to możemy zastosować jedno z alternatywnych rozwiązań. Pierwszym z nich jest bidetta, czyli bateria ścienna w formie słuchawki, zamontowana obok sedesu. Jeżeli zdecydujemy się na takie rozwiązanie, to konieczne będzie doprowadzenie ciepłej i zimnej wody do tej baterii.

Sprawdzającą się wysokością bidetty jest odległość 70 cm od podłogi. Kiedy bidetta znajduje się na ścianie prostopadłej względem tej przy której jest miska ustępowa, to komfortową odległością jest również 70 cm od osi zabudowy stelaża podtynkowego lub zbiornika z wodą.

Kolejną alternatywną opcją, zastąpienia bidetu w łazience, jest deska do WC z funkcją bidetu lub miska ustępowa z funkcją bidetu. Obydwie opcje polegają na wbudowanej dyszy, która wysuwa się z deski lub miski. Do takiego rozwiązania oprócz doprowadzenia ciepłej i zimnej wody najprawdopodobniej będzie potrzebny również wypust elektryczny – takie rozwiązanie najczęściej jest sterowane za pomocą panelu elektrycznego lub pilota.

Wanna i prysznic

Po określeniu lokalizacji miski ustępowej i bidetu (o ile jest planowany) przechodzimy do kolejnego ważnego elementu łazienki: prysznica albo wanny.

Prysznic

Prysznic pozwala na dużą swobodę w projektowaniu – wyznaczając przestrzeń nie trzeba kurczowo trzymać się określonych wymiarów, ponieważ oprócz gotowych brodzików prysznic można po prostu wykonać “na wymiar”. Jest to dodatkowym jego atutem w przypadku posiadania szczególnie skomplikowanego wnętrza do zaprojektowania lub wyjątkowych osobistych preferencji. Wg nas optymalne wymiary prysznica zaczynają się od 80x80cm.

Wanna

Przy wyborze wielkości wanny dobrze mieć na uwadze nie tylko optymalne wykorzystanie przestrzeni w łazience, ale również fakt, że im większa wanna tym również większe zużycie wody oraz dłuższy czas jej napełniania. Wanna do zabudowy ma zazwyczaj standardową wielkość 70×170 cm – można uznać, że “standardowy” człowiek w takiej wannie będzie czuć się komfortowo. Jeżeli decydujemy się na mniejszą wannę lub któryś z domowników jest wyjątkowo wysoki, warto wannę przetestować w salonie łazienkowym. Nikt nie powinien się zdziwić, jeżeli do takiej wanny na chwile wejdziemy i śmiało zachęcamy, aby to zrobić. Komfortową i najczęściej stosowaną wysokością dla rantu wanny jest 55 cm, jest to wymiar, który pozwoli na swobodne wejście do niej, bez konieczności tworzenia dodatkowych stopni czy poręczy. Wysokość wanny można zazwyczaj regulować za pomocą nóżek, co jest zależne od wybranego producenta i modelu.

Umywalka i lustro

Kolejną ważną strefą w łazience jest przestrzeń umywalki wraz z lustrem. To tutaj odbywa się pielęgnacja twarzy, dlatego niezwykle istotnymi elementami są oświetlenie i swoboda ruchu rąk. Równomierne oświetlenie, w naturalnej temperaturze barwowej zapewni nam, że higiena twarzy będzie łatwiejsza. Ze względu na wykonywane zabiegi pielęgnacyjne (niezależnie czy chodzi o makijaż, mycie zębów, suszenie włosów czy golenie zarostu) wokół lustra i umywalki dobrze mieć przestrzeń zaprojektowaną w sposób funkcjonalny i przewidujący nasze potrzeby (np. odpowiednia ilość i umiejscowienie gniazdek elektrycznych).

Lustro w łazience to kluczowy element do dobrej pielęgnacji twarzy. Odpowiednio oświetlone, w bliskiej odległości od umywalki będzie towarzyszyć w codziennych rytuałach pielęgnacyjnych.

Najczęściej lustro lokalizuje się na ścianie nad umywalką. Jest to wygodna i sprawdzona przestrzeń ze względów funkcjonalnych. Korzystając w pielęgnacji twarzy z wody nie rozchlapuje się jej po łazience, pod ręką ma się blat, na który można odłożyć kosmetyki i dodatkowo pełni funkcję dekoracyjną.

Jeśli planujemy w szafce podumywalkowej umieszczenie pełnowymiarowej pralki to, aby zapewnić komfortową odległość do lustra dobrze pomyśleć o jego wysunięciu. W tym celu można rozważyć dwie opcje: lustro zamontować na szafce wiszącej nad blatem i zyskać tym sposobem dodatkową przestrzeń do przechowywania albo lustro przykleić do wysuniętej ścianki karton-gips, którą dodatkowo można podświetlić LED-ami ukrytymi we wnękach.

Pralka i suszarka

W mieszkaniach, gdzie nie ma wydzielonej przestrzeni gospodarczej lub oddzielnego pomieszczenia pralni, pralkę często lokalizuje się w łazience. Przy wyborze pralki do zabudowy wymiary będą podane w karcie katalogowej i zazyczaj mieszczą się w wymiarach 60x60x90cm. Natomiast jeśli wybieramy sprzęt wolnostojący to warto zachować z każdego boku, of frontu i od góry po kilka centymetrów – na ruchy pralki i na drzwiczki, których często nie obejmuje wymiar w karcie katalogowej producenta.

Wentylacja

Łazienka należy do pomieszczeń, które wymagają wentylacji, aby zachodziła wymiana powietrza i odprowadzenie wilgoci. Wentylacja należy do części wspólnych budynku i niedozwolone są przeróbki, które mogą zaburzyć jej funkcjonowanie. Czasami jest możliwość delikatnego przesunięcia wentylacji, jednak to należy ocenić z fachowcem i administracją, aby nie zaburzyć wentylacji w całym pionie.

Pod wentylacją lepiej nie planować grzejnika, ponieważ ciepłe powietrze będzie odprowadzane z łazienki zamiast ogrzewać pomieszczenie.

Zdarza się, że wentylacja znajduje się w miejscu, gdzie planuje się szafkę. W takiej sytuacji warto dowiedzieć się, czy wykonanie otworów w meblu nie będzie dobrym rozwiązaniem, aby zachować odpowiednią wentylację i nie rezygnować z planów w usytuowaniu mebla.

Grzejnik ścienny

Najczęstszym rodzajem ogrzewania w łazienkach jest ścienne, czyli klasyczny grzejnik. Jest to rozwiązanie, które ma wiele zalet i właściwie jeden minus. Wśród plusów znajdziemy oczywiście dużą szybkość ogrzania powierzchni, łatwą dostępność w przypadku koniecznych napraw oraz grzejnik można traktować jako wieszak na ręczniki (chociaż producenci mają różne opinie na ten temat, jeśli nie ma haczyków dedykowanych). Obecnie na rynku dostępna jest fantastyczna oferta grzejników dekoracyjnych, które nie tylko spełnią swoją misję grzewczą, ale również dodadzą naszej łazience walorów estetycznych.

Jako minus klasycznego kaloryfera można dopatrywać się, że zajmuje on przestrzeń na ścianie, a te najtańsze grzejniki nie zawsze spełniają rolę również dekoracji.

Lokalizację grzejnika naściennego dobrze jest przemyśleć przed wykonaniem instalacji. Jeśli ściana, na której ma znaleźć się grzejnik jest wykonana z karton-gipsu to ważne jest, aby wykonać w niej wzmocnienie. Jedynym miejscem, którego należy wyraźnie unikać przy umieszczaniu grzejnika jest wentylacja – umieszczony pod nią nie będzie prawidłowo działać, ponieważ ciepło będzie uciekało przez otwór wentylacyjny. Jest natomiast bardzo wielu zwolenników posiadania grzejnika w obrębie prysznica bądź wanny, po to aby móc sięgnąć po ogrzany ręcznik.

 

Fuga Architektura Wnętrz

Od ponad 10 lat projektujemy wnętrza, a od 6 prowadzimy z sukcesami własną pracownię projektową. Obecnie nasz zespół składa się z 7 doświadczonych architektek, z którymi wspólnie tworzymy mocny team projektowy. Mamy na swoim koncie kilkaset zrealizowanych projektów łazienek, nadzorowałyśmy remonty zarówno we wnętrzach prosto od dewelopera jak i w starych kamienicach i przedwojennych domach gdzie konieczna była wymiana całej instalacji, a w trakcie remontu napotykałyśmy wiele niespodzianek które na bieżąco rozwiązywałyśmy.

 

Ukończyły studia kierunkowe: Antonina zdobyła tytuł magistra sztuki na ASP kierunek Architektura Wnętrz. Podczas studiów była na stypendium na Politechnice Mediolańskiej, gdzie zgłębiała innowacyjne podejście do architektury wnętrz, w otoczeniu światowej sławy projektantów. Katarzyna – magister inżynier architekt wnętrz z dyplomem Politechniki Białostockiej na kierunku Architektura Wnętrz.