Wyobraź sobie, że otaczające budynki mówią. Opowiadają swoją historię dla rzeszy zgromadzonych wokół ludzi. To nie jest obraz z filmu science fiction. Tłum nie ucieka w popłochu lecz z zaciekawieniem słucha, próbując odnaleźć i zrozumieć sens otaczającej rzeczywistości. A teraz wyobraź sobie, że ta metafora jest całkiem realna, bowiem nowoczesna architektura i jej owoce już dawno przestały być nieme. Architektura coraz częściej postrzegana jest jako sztuka komunikacji. Jej cel uwikłany jest w tworzenie budynków, które nie tylko opowiadają historię i nawiązują do kontekstu, ale też kreują przyszłość. Jednym z czołowych przedstawicieli takiego spojrzenia na architekturę, jest światowej sławy architekt polskiego pochodzenia – Daniel Libeskind. Budynki jego autorstwa są rozsiane na kilku kontynentach oraz cieszą się renomą i uznaniem wśród niemal wszystkich znawców. Zapraszamy zatem w podróż po najciekawszych wytworach jego wyobraźni. Złotą listę TOP 5 otworzy, rzecz jasna, nasz słynny polski „Żagiel” – Złota 44.
1. Złota 44, Warszawa
Złota 44 to jeden z najwyższych budynków mieszkalnych w Europie. Składa się z 52 kondygnacji i podobnie jak inne projekty Daniela Libeskinda bardziej przypomina rzeźbę niż zwykłą konstrukcję. Jak mówi sam architekt ,, „Żagiel” ma dynamiczną formę, która ma za zadanie pokazywać, że Warszawa staje się jednym z najciekawszych miast na świecie”. Dodaje, że podczas projektowania myślał o skrzydłach orła i wolności, dlatego wieżowiec wykonuje ,,ruch” w stronę nieba.
Pomimo bardzo nowoczesnej formy, Złota doskonale wpisuje się w miastoobraz Warszawy, przepowiadając nie tylko kierunek architektoniczny, w jakim podąża stolica Polski, ale też standardy mieszkaniowe. Choć to zapewne dopiero ułamek przyszłości, to projekt ten pokazuje, że nowoczesne bryły mogą doskonale wtapiać się w zastaną już (choć ciągle zmieniającą się) tkankę miasta. W tym przypadku nie tylko Warszawa zyskuje za sprawą obecności w swojej przestrzeni wygiętego graniastosłupa. To również sam budynek „rośnie” dzięki otaczającej rzeczywistości, pokazując coś poza pomnikiem z poprzedniej epoki.
2. Muzeum Żydowskie, Berlin
Na drugiej lokacie znajduje się projekt, który niewątpliwie otworzył drzwi do kariery Danielowi. Muzeum Żydowskie w Berlinie to jednocześnie jedno z pierwszych i najbardziej znanych jego dzieł.
W rzeczy samej konstrukcja budynku nawiązuje do losów Żydów. Oglądana z góry przypomina zdekonstrułowaną gwiazdę Dawida, którą wyznaczają trzy osie:
- ciągłości historii;
- emigracji;
- Holocaustu.
Surowe metalowe ściany symbolizują tragiczne losy Żydów. Wyrażają ból, cierpienie i bezwzględność. Czarne karty w dziejach ludzkości znajdują ucieleśnienie w murach budynku, który powstał na cześć i ku pamięci prześladowanych. Niezwykła forma, kontekst historyczny oraz przede wszystkim ogromny ładunek emocjonalny – to wszystko sprawia, że Muzeum Żydowskie jest jednym z najważniejszych obiektów na mapie Berlina.
3. Muzeum Felixa Nussbauma, Osnabrück
Duża skala, ogrom emocji do przekazania i swobodny plan – obiekty muzealne tak mocno kojarzone z Danielem Libeskindem stanowią wymarzone wyzwanie projektowe dla światowej renomy architekta. Nie bez powodu, na trzecim miejscu także znajduje się muzeum. Tym razem mowa o gmachu, który mieści obrazy niemieckiego malarza żydowskiego pochodzenia – Felixa Nussbauma.
Tradycyjnie każda część budynku oraz sama forma ma jakieś znaczenie, bowiem w przypadku projektów Libeskinda nic nie jest przypadkowe. Muzeum jest podzielone na trzy części, a każda z nich odpowiada jednemu z etapów w życiu twórczym malarza. Drewniany prostopadłościan mieści pierwsze obrazy twórcy. W betonowej bryle są prezentowane dzieła, które powstały w czasie, gdy artysta ukrywał się przed nazistami, zaś w części metalowej znajdują się prace, które odkryto dosyć niedawno.
Bardzo dynamiczna, chwilami klaustrofobiczna forma (pełno tu wąskich korytarzy i ślepych zaułków, przez co budynek chwilami zamienia się w labirynt) wyraża paletę emocji związanych ze zniewoleniem i opresją, która dotknęła między innymi Żydów podczas II Wojny Światowej.
4. Imperial War Museum North, Wielka Brytania
Daniel Libeskind angażuje się również w aktualne problemy globalne. Wyrazem tego jest między innymi projekt muzeum Imperial War Museum North w Wielkiej Brytanii. Jego konstrukcja według autora ma ukazywać, jak konflikty zbrojne wpływają na społeczeństwo.
Budynek jest podzielony na trzy bryły, które kolejno odpowiadają trzem elementom: wodzie, ziemi i powietrzu. Biorąc pod uwagę kontekst przesłania, w ogóle nie dziwi zastosowany podział. Forma budynku doskonale odzwierciedla dynamikę prowadzonych działań wojennych na różnych frontach.
5. Reflections at Keppel Bay, Singapur
Jednakże Libeskind nie tylko muzeami żyje a imponujące obiekty mieszkaniowe znajdujące się nad zatoką w Singapurze są tego doskonałym dowodem. Pomimo, że tego rodzaju projekty charakteryzują się zupełnie inną specyfiką, która jest zdeterminowana przede wszystkim potrzebami przyszłych lokatorów, wieże mieszkalne nie tracą nic z wyjątkowego stylu Libeskinda.
Reflections at Keppel Bay to zespół sześciu budynków, które są usystematyzowane wedle wyraźnej typologii mieszkaniowej: wzdłuż nabrzeża znajdują się niższe apartamentowce, a tuż za nimi wieże od 24 do 41 pięter. W ten sposób tworzą przestronne i wypełnione światłem prestiżowe ,,osiedle” (choć patrząc na cały kompleks, bardziej widzimy wirującą kompozycję rzeźbionych prostopadłościanów aniżeli klasyczne bloki mieszkalne).
Nazwisko, które elektryzuje
Gwiazda architektury, kreator miejskiego designu, wirtuoz przestrzeni – Daniel Libeskind. Ten światowej renomy architekt urodził się w 1946 roku w Łodzi.
W jego dorobku artystycznym znajdziemy mnóstwo uznanych i prestiżowych projektów architektonicznych, a to co ukazaliśmy w tym wpisie to tylko ułamek jego bogatego portfolio. Pomimo tak ogromnych osiągnięć, w Polsce znajduje się tylko jeden budynek według jego projektu – Złota 44. Na szczęście wszystko wskazuje na to, że już niedługo Łódź (podobnie jak Warszawa) będzie cieszyła się perłą architektoniczną, bowiem projekt nowej siedziby Łódź Architecture Center to dzieło Daniela Libeskinda.
